De rol van Nederland in duurzame landbouw en handel
Ons land speelt een belangrijke rol in de internationale landbouwsector, als handels-, kennis- en investeringspartner. Nederland is de grootste importeur van palmolie in Europa en een belangrijke importeur van koffie en bananen. Het merendeel wordt verder verwerkt en verhandeld in Europa. Door die sterke handelspositie is Nederland ook in staat om iets te doen aan de negatieve effecten van de agrarische productie zoals ontbossing en slechte arbeidsomstandigheden. Zo was Nederland drie jaar geleden initiatiefnemer van de “Amsterdam Declaration” met als doel om in 2020 de Europese import van palmolie volledig te verduurzamen. Ook bilateraal is er door MVO – de ketenorganisatie oliën en vetten en FEDEPALMA een samenwerking ondertekend om voor 100% productie en import te gaan. Dat zijn goede ontwikkelingen, maar we zijn er zeker nog niet.
Duurzame hulp en handel in de praktijk
Colombia behoort wereldwijd tot de top vijf exporteurs van palmolie. Palmolie is een alternatief voor de coca en cocaïne productie en is heel belangrijk in de wederopbouw van een duurzaam boerenbestaan voor duizenden oorlogsslachtoffers. Nederland heeft de afgelopen jaren een bijdrage geleverd aan de verduurzaming van de landbouw onder het motto: van hulp naar handel.
Solidaridad, bijna 50 jaar geleden opgericht in Nederland en nu een wereldwijde netwerkorganisatie, helpt samen met de Nederlandse ambassade en lokale partners, al jarenlang in Colombia met deze missie. Zo hoeft de productie van palmolie niet te leiden tot ontbossing: minder dan 0,3% van de ontbossing in de jaren 2011-2017 in Colombia kan worden gelieerd aan de palmolie. Solidaridad is vastberaden om dit percentage naar 0 te brengen en met 20% van de Colombiaanse palmolie als duurzaam gecertificeerd geproduceerd in 2018 hebben we reeds veelbelovende resultaten kunnen boeken. Meer dan 80% van de werknemers in deze sector hebben een formeel contract. Colombia is mede door deze steun de rising star als het gaat om de productie en export van duurzame palmolie. Het Nederlandse bedrijfsleven plukt daar de vruchten van: er wordt jaar op jaar meer duurzame palmolie geïmporteerd (88% in 2017). Zo worden duurzame bedrijfsdoelstellingen gehaald en het concurrentievermogen versterkt. Het is een business case voor duurzame, agrarische productie en handel, zowel in Colombia als Nederland.
Van hulp en handel naar investeringen
De handel boert dus goed bij deze ontwikkelingen. Maar de boer heeft meer handel en investeringen nodig om de overgang te kunnen maken naar echt toekomstbestendige landbouwproductie. Duurzame palmolie is, door een betere prijs en een hogere productie, weliswaar een aantrekkelijk alternatief voor boeren, maar de omschakeling naar duurzame palmolie is kostbaar voor de meeste producenten, waardoor het wereldwijde volume duurzame palmolie nog maar een relatief klein deel is (20%). Honderdduizenden kleinschalige boeren willen duurzaam produceren, maar hebben moeite om de bedrijfskosten te dekken, hun gezin en werknemers van een leefbaar inkomen te voorzien en het milieu te beschermen. Markten, industrie en overheden kunnen meer verantwoordelijkheid nemen om de situatie voor deze boeren echt blijvend te verbeteren. Stabielere markttoegang en meer investeringen in technologie en kennis zijn nodig om duurzame landbouwproductie en handel op grote schaal mogelijk te maken. Fiscale stimulansen en inclusievere prijzen zijn nodig om ervoor te zorgen dat we het gat tussen maatschappelijke kosten én baten van duurzame landbouwproductie kunnen dichten. Alleen dan kunnen we een win-win situatie creëren voor de BV Nederland én de boeren in landen waar we onze grondstoffen inkopen.
Nederland gidsland voor duurzame landbouw en handel
De handel met Colombia laat de complexe realiteit zien van hoe wij als wereld produceren en consumeren. Als we in 2050 negen miljard monden willen voeden, zonder de aarde uit te putten, zijn we afhankelijk van bedrijven, boeren en arbeiders die toekomst zien in de duurzame landbouw en voedselproductie. Gelukkig biedt het voorbeeld van Colombia lichtpunten. Nederland kan voor Colombia een handelspartner zijn die naar de lange termijn kijkt en Colombia blijft helpen bij de transitie naar duurzame landbouw. Alleen dan zorgen onze handel én investeringen voor échte voorspoed.