Eis een leefbaar loon voor mensen die onze kleding maken

Good Clothes, Fair Pay | Veelgestelde Vragen

• 01. Wat is een leefbaar loon?

  Het recht op een leefbaar loon is een fundamenteel mensenrecht dat door de Verenigde Naties wordt erkend. 

  Met een leefbaar loon kunnen mensen in hun eigen basisbehoeften en die van hun gezinsleden voorzien. Denk daarbij aan voeding, huisvesting, onderwijs en medische zorg, met daarnaast nog wat vrij besteedbaar inkomen voor onverwachte gebeurtenissen. Dit loon moet in een standaardwerkweek van maximaal 48 uur worden verdiend en is exclusief bonussen, vergoedingen of overwerk en na belastingen. 

  Vakbonden, arbeidsrechtenorganisaties en academici hebben betrouwbare methodes ontwikkeld om een leefbaar loon te berekenen in de landen of regio’s waar onze kleding wordt gemaakt. Een voorbeeld hiervan is de Anker Methodology van de Global Living Wage Coalition.

• 02. Wat is een minimumloon?

  Meer dan 170 landen (UNGP) hebben een minimumloon, maar dit biedt zelden garantie dat arbeiders daarmee daadwerkelijk in hun eigen levensonderhoud en dat van hun gezinsleden kunnen voorzien. 

  Een minimumloon is meestal overeengekomen via onderhandelingen tussen de overheid, de sector en soms ook vakbonden. Wij zijn voorstander zijn van de Europese Richtlijn voor minimumloon, waarmee voor elke lidstaat een wettelijk minimumloon wordt vastgesteld voor een behoorlijke levensstandaard voor werknemers. Maar we weten ook dat het nationale minimumloon in veel van de landen waar onze kleding wordt gemaakt absoluut ontoereikend is.

• 03. Hoe wordt een leefbaar loon berekend?

  Bij het vaststellen van een leefbaar loon wordt uitgegaan van internationale normen en lokale gegevens om de kosten van een eenvoudig maar fatsoenlijk bestaan te berekenen. 

  Uit onderzoek is gebleken dat de berekening van een leefbaar loon voornamelijk bestaat uit vier belangrijke kostenposten:

  • voeding, waarbij gekeken wordt naar internationale normen ten aanzien van behoorlijke voeding en lokale gegevens over voedselprijzen;
  • huisvesting, op basis van internationale normen ten aanzien van behoorlijke huisvesting en lokale gegevens over woonlasten; 
  • andere essentiële benodigdheden, zoals vervoer en medische zorg;
  • kleine marge voor onvoorziene gebeurtenissen, zoals ziekte of ongevallen. 

  Kijk hier een handige video van Social Accountability International waarin wordt uitgelegd wat leefbaar loon/inkomen is.

• 04. Waarom is het wettelijk minimumloon ontoereikend?

  Door de stijgende kosten voor huisvesting, voeding, kleding, onderwijs, vervoer en medische zorg is het minimumloon simpelweg niet genoeg in vrijwel alle kledingproducerende landen. Bovendien geldt niet in ieder land waar onze kleding wordt gemaakt een wettelijk minimumloon. Merken dragen hier een rechtstreekse verantwoordelijkheid in, omdat zij duidelijke invloed op het loonvormingsproces hebben. 

  Momenteel vrezen de regeringen van veel productielanden en werkgeversorganisaties dat merken hun bestellingen elders zullen plaatsen als zij de minimumlonen verhogen. Daarom is het noodzakelijk dat leefbaar loon verankerd wordt in wetgeving met wereldwijde impact.

• 05. Waarom is een leefbaar loon belangrijk?

  Verreweg de meeste arbeiders in de kleding- en textielindustrie in de wereld verdienen extreem weinig, waardoor velen van hen vastzitten in een situatie waaruit zij niet kunnen ontsnappen. 

  In sommige landen bestaat er geen wettelijk minimumloon. In landen waar dat wel het geval is, is dit loon onvoldoende voor werknemers om in hun basisbehoeften te kunnen voorzien. En zelfs in de landen met een wettelijk minimumloon verdienen veel arbeiders vaak minder.

  Zonder een leefbaar loon kunnen arbeiders:

  • zich gedwongen zien extreem veel overuren te maken of meerdere banen te nemen; 
  • zich gedwongen zien hun kinderen van school te halen en hen aan het werk te zetten;
  • geen voeding, medische zorg, huisvesting en onderwijs betalen; 
  • geen crisissituaties opvangen, zoals ziekte of andere onverwachte gebeurtenissen;
  • zich gedwongen zien geld te lenen en leningen af te sluiten om basisartikelen te kunnen kopen, waardoor zij in een schuldencyclus terechtkomen.

  Een leefbaar loon werkt vaak als katalysator om andere problemen op te lossen, zoals extreem overwerk, uitbuiting en kinderarbeid.

• 06. Als arbeiders een leefbaar loon krijgen, moet ik dan meer voor mijn kleding betalen?

  Nauwelijks. De loonkosten maken slechts een heel klein deel uit van de kosten van onze kleding. Uit een rapport van Oxfam Australië blijkt zelfs dat de uiteindelijke kosten voor een kledingstuk met maar 1% zouden stijgen als merken een leefbaar loon zouden betalen aan de kledingarbeiders in de productieketen.

  Merken maken vaak enorme winsten. Het zou de verantwoordelijkheid van het merk moeten zijn om de kleine kostenstijging van een leefbaar loon voor zijn rekening te nemen in plaats van de kosten aan de consument door te berekenen. 

  Deze wetgeving maakt deel uit van een visie op een radicaal ander bedrijfsmodel voor de kledingindustrie. Een model waarin merken hun impact op het milieu beperken, de hoeveelheid kleding verminderen en ervoor zorgen dat de makers eerlijk worden behandeld en een leefbaar loon ontvangen.

• 07. Waarom hebben wij Europese wetgeving nodig op het gebied van leefbaar loon?

  De Europese Unie is de grootste afzetmarkt ter wereld, maar slechts één op de drie bedrijven in de EU brengt risico’s op het gebied van mensenrechten in kaart en onderneemt daarop actie. Nog minder bedrijven richten zich op leefbaar loon. 

  Er zijn al verschillende vrijwillige initiatieven geweest om verbetering in de textielindustrie te brengen, maar die hebben nauwelijks resultaat gehad. Daaruit blijkt: Vrijwillige mechanismen alleen zijn niet genoeg. Ondanks de talrijke vrijwillige initiatieven die in de afgelopen tien jaar zijn opgezet op het gebied van leefbaar loon, waarbij merken zich kunnen aansluiten en zich aan doelstellingen kunnen verbinden, is de kloof tussen het loon dat arbeiders verdienen en het leefbare loon alleen maar groter geworden. 

  We hebben wetgeving nodig die álle bedrijven dwingt om in hun keten onderzoek te doen naar de betaling van eerlijk loon, zodat alle bedrijven – en niet alleen die bedrijven die gevoelig zijn voor reputatieschade of die waardegericht handelen – worden gedwongen verantwoording af te leggen en actie te ondernemen. Hiermee kan in de gehele sector een gelijk speelveld worden gecreëerd. Ons voorstel geldt niet alleen voor bedrijven in EU-landen, maar ook voor ondernemingen die hun producten in de EU verkopen, ongeacht waar ze gevestigd zijn of waar hun producten worden gemaakt. 

  Als werknemers in de wereldwijde productieketens een leefbaar loon verdienen, kunnen hele gezinnen en gemeenschappen uit armoede geraken en daarmee bijdragen aan cruciale economische en maatschappelijke ontwikkelingen zoals beschreven in de Sustainable Development Goals (SDG’s).

• 08. Waarom hebben wij wetgeving op Europees niveau nodig en niet alleen in de individuele landen?

  De EU is de grootste importeur van kleding en textiel in de wereld: in 2020 werd voor meer dan 69 miljard euro aan kleding geïmporteerd. Als ’s werelds grootste afzetmarkt heeft zij de verantwoordelijkheid ervoor te zorgen dat de kleding die hier verkocht wordt onder veilige omstandigheden is gemaakt en dat de makers een eerlijk loon krijgen. 

  Bij de internationale productieketens voor kleding hoort ook internationale wetgeving. Om meer rechtszekerheid, samenhang en consistentie te creëren, is duidelijke, transnationale wetgeving op EU-niveau nodig en geen bonte lappendeken verspreid over de 28 lidstaten.

• 09. Voor wie geldt deze wetgeving?

  Dit wetvoorstel moet ervoor zorgen dat alle kledingbedrijven maatregelen voor leefbare lonen gaan nemen waardoor in de hele sector een gelijk speelveld wordt gecreëerd. Ons voorstel geldt niet alleen voor EU-landen, maar ook voor alle ondernemingen die hun producten in de EU verkopen, ongeacht waar zij gevestigd zijn en waar hun producten worden gemaakt.

• 10. Zijn merken verantwoordelijk voor het betalen van een leefbaar loon?

  Merken kunnen hun productie uitbesteden, maar niet hun verantwoordelijkheid voor de naleving van mensenrechten in hun productieketens. De makers van onze kleding zitten vaak gevangen in armoede, terwijl kledingbedrijven aan hun harde werk verdienen. Het is een oneerlijk systeem van uitbuiting, en de mensen die onze kleding maken verdienen beter.

  Merken leggen de schuld voor de lage lonen van arbeiders vaak neer bij de leveranciers. Maar om hun winst te verhogen, hebben merken de productieprijs zo ver naar beneden geduwd dat leveranciers het zich niet kunnen veroorloven hun werknemers een leefbaar loon te betalen. Merken drukken hun prijzen door leveranciers te kiezen die zo snel mogelijk en tegen de laagste prijs kunnen leveren, waardoor arbeidsomstandigheden in de verdrukking komen. 

  Merken moeten ervoor zorgen dat zij hun leveranciers voldoende betalen, zodat zij hun arbeiders een leefbaar loon kunnen betalen. Daarnaast moeten merken gepaste zorgvuldigheid betrachten om zeker te stellen dat arbeiders daadwerkelijk een leefbaar loon betaald krijgen.

  Merken produceren en verkopen meer kleding dan ooit tevoren en blijven enorme winsten maken. Zelfs tijdens de pandemie bleven de meeste merken zeer winstgevend, terwijl de kledingmakers werkende armen zijn gebleven. Daarom is er dringend behoefte aan wetgeving om leefbaar loon op sectorniveau aan te pakken en een gelijk speelveld te creëren.

• 11. Betalen merken hun arbeiders rechtstreeks of via toeleveranciers?

  De meeste merken zijn niet de eigenaar van de fabrieken waar hun kleding wordt gemaakt. Zij besteden het productieproces uit aan toeleveranciers om kosten te besparen. Verreweg de meeste kledingmakers zijn in dienst bij leveranciers en worden door hen betaald, niet door de merken. 

  Met andere woorden: arbeiders maken binnen één fabriek kleding voor meerdere merken tegelijk. Daardoor spannen individuele merken zich onvoldoende in om ervoor te zorgen dat alle arbeiders binnen een fabriek een leefbaar loon betaald krijgen. EU-brede wetgeving is nodig om te zorgen dat álle merken gaan zorgen voor de betaling van leefbaar loon.

• 12. Op welke manier zijn vrouwelijke arbeiders gebaat bij een leefbaar loon?

  Verreweg de meeste arbeiders in de kledingindustrie – ongeveer 80% – zijn vrouwen. 

  De meeste vrouwelijke arbeiders in de kledingindustrie maken niet alleen lange dagen in de fabriek, maar zijn daarnaast ook verantwoordelijk voor onbetaalde taken thuis (zoals koken en zorg). Daardoor komen zij niet alleen geld tekort, maar ook tijd. Met een leefbaar loon kunnen deze vrouwen in hun eigen levensonderhoud en dat van hun gezin voorzien zonder extreem te hoeven overwerken. En hopelijk zelfs kunnen deelnemen aan het maatschappelijke, culturele en politieke leven. 

  Uit onderzoek is gebleken dat te lage lonen een belangrijke oorzaak zijn van het voortbestaan van geweld tegen vrouwen op de werkvloer. Vrouwen, migranten en thuiswerkers behoren tot de laagstbetaalde en meest kwetsbare groepen in de productieketen voor kleding. Dit is geen toeval, maar het resultaat van een machtige industrie die profiteert van het uitbuiten van kwetsbare groepen.

• 13. Op welke manier zijn arbeiders in de informele sector en thuiswerkers gebaat bij een leefbaar loon?

  Miljoenen arbeiders in de productieketens voor kleding werken informeel, soms vanuit hun eigen huis. Deze thuiswerkers worden betaald voor het aantal artikelen dat zij produceren, en niet voor het aantal uren dat zij werken. Door deze betaling per artikel lopen thuiswerkers nog meer dan fabrieksarbeiders het risico dat zij geen leefbaar loon verdienen. Zij zijn daarmee extreem kwetsbaar voor uitbuiting.

  Met een leefbaar loon hoeven arbeiders, en dan met name vrouwen, arbeidsmigranten en thuiswerkers, niet langer extreem veel overuren te maken om in hun basisbehoeften te kunnen voorzien. Daarom biedt ons voorstel een benadering voor een leefbaar loon met specifieke aandacht voor verschillende risicogroepen.

• 14. Wat is het verband tussen leefbaar loon en duurzaamheid?

  Het huidige bedrijfsmodel van de grote modeketens heeft geleid tot een jaarlijkse toename in kledingproductie met 2,7%, wat enorme druk heeft gelegd op zowel toeleveranciers als arbeiders. Van hen wordt verwacht dat zij in een korter tijdsbestek en tegen extreem lage prijzen meer kleding produceren. 

  Het fundamentele probleem van dit model is dat consumenten te veel kleding kopen en deze snel weer vervangen door nieuwe kledingstukken. Elk kledingstuk heeft zijn weerslag op het milieu, van het telen van de vezels tot het maken van de kleding tot het moment waarop ze wordt weggegooid. Hoe meer kleren we maken, hoe groter de negatieve impact op onze planeet. De wereld kan de huidige hoeveelheid kledingproductie niet aan. Voor het welzijn van de aarde en de kledingmakers is het belangrijk dat we minder kleding produceren. 

  Leefbare lonen betalen is een stap in het afremmen van kledingproductie en daarmee de negatieve milieueffecten van de kledingindustrie op onze planeet. Merken worden gedwongen de werkelijke arbeidskosten op zich te nemen. Makers kunnen in een standaardwerkweek (maximaal 48 uur) genoeg verdienen om zichzelf en hun gezin te onderhouden. Dit kan bijdragen aan een vermindering van de groei in de jaarlijkse kledingproductie.

• 15. Wat is het verband tussen leefbaar loon en transparantie?

  Als merken zelf niet weten waar hun kleding wordt gemaakt, kunnen zij er niet voor zorgen dat arbeiders een eerlijk loon ontvangen.

  Transparantie is het startpunt – kledingmerken moeten immers eerst hun productieketen in kaart brengen. Dit houdt in dat ze moeten weten waar hun kleding wordt gemaakt, onder welke omstandigheden en hoeveel de makers betaald krijgen. Het is essentieel dat deze informatie openbaar gedeeld wordt om verantwoording af te leggen en te kunnen controleren.

• 16. Op welke manier kan wetgeving ons helpen beter uit de pandemie te komen?

  De mode-industrie wordt gekenmerkt door lage lonen, buitensporig overwerk en slechte arbeidsomstandigheden voor de makers van onze kleding. De pandemie heeft deze problemen verergerd en de druk op leveranciers en arbeiders nog verder vergroot. 

  Miljoenen arbeiders in de productieketens van de kledingindustrie hebben tijdens de coronapandemie geen loon ontvangen voor reeds verricht werk als gevolg van annuleringen van bestellingen, niet-betaling en andere vormen van uitbuiting. Wanneer merken hun leveranciers niet volgens de gemaakte afspraken betalen, of achteraf kortingen eisen, kunnen leveranciers op hun beurt hun arbeiders niet betalen. Leveranciers in de hele wereld konden als gevolg daarvan niets anders dan hun activiteiten staken, waardoor miljoenen arbeiders hun baan zijn kwijtgeraakt en in extreme armoede terecht zijn gekomen.

  Intussen maken de meeste wereldwijde modemerken weer winst – in sommige gevallen ongekend veel – en zijn ze alweer opgekrabbeld na de eerste verstoring als gevolg van de pandemie.

  Als we willen dat de wereld er na Corona beter uitziet, is wetgeving voor leefbaar loon noodzakelijk. Hiermee zorgen we dat de makers van onze kleding krijgen wat ze verdienen. We moeten de constructies ontmantelen die deze slechte behandeling van arbeiders mogelijk hebben gemaakt en vervangen door mechanismen die zorgen voor goede behandeling, zoals collectieve onderhandelingen en een solide vangnet voor arbeiders. 

  Wij kunnen niet blijven toekijken hoe arbeiders en leveranciers door merken worden uitgebuit. Wetgeving is de eerste stap om te voorkomen dat dit wel gebeurt.

• 17. Hoe kan dit voorstel bijdragen aan cao-onderhandelingen?

  Cao-overleg is een mechanisme voor werknemers om met hun werkgevers over hun lonen en arbeidsvoorwaarden te onderhandelen. Dit gebeurt door werknemersvertegenwoordigers of vakbonden te kiezen die met werkgevers over deze kwesties onderhandelen.

  De mogelijkheid van Cao-overleg is belangrijk omdat werknemers hierbij inspraak hebben over wat er onder een leefbaar loon moet worden verstaan. De werknemers zelf kunnen immers het beste beoordelen hoeveel loon zij nodig hebben om in hun levensbehoeften te kunnen voorzien en zich daarvoor sterk maken. 

  Dit voorstel bevat de verplichting voor bedrijven om collectieve cao-onderhandelingen mogelijk te maken. Daarnaast zorgt de verplichting om leefbaar loon mogelijk te maken voor een steun in de rug van vakbonden. Zij staan sterker omdat ze op basis van betrouwbare benchmarks het cao-overleg over een eerlijk loon kunnen voeren. 

  In het verleden zijn collectieve onderhandelingen door arbeiders ondermijnd door merken die leveranciers dwongen met minder tijd en geld meer te produceren. Als dit wetsvoorstel erdoor komt is leefbaar loon een uitgangspunt in prijsonderhandelingen tussen merken en  leverancier. Zo zullen de eisen van arbeiders eerder worden ingewilligd.

• 18. Waarom is deze wetgeving gericht op kleding, textiel en schoenen?

  Dit wetsvoorstel wordt geïntroduceerd in de nasleep van de coronapandemie, een tijd waarin de lonen van arbeiders in de kleding- en textielindustrie in veel gevallen niet op tijd of helemaal niet werden uitbetaald. Hieruit blijkt de dringende noodzaak om in actie te komen in deze sector.

  Het succes van burgerinitiatieven wordt mede bepaald door de kracht van het bewijs dat verandering noodzakelijk is. In deze sector zijn er voorbeelden en bewijsmateriaal in overvloed.  

  In het verlengde daarvan: in huidige en voorgestelde EU-wetgeving wordt meestal geen verschil gemaakt tussen sectoren. Doordat wij dit wel doen kunnen we meer gerichte wetgeving voorstellen die de problemen in de kledingindustrie beter kan oplossen dan meer algemene wetgeving. Tegelijkertijd hopen we dat dit voorstel als voorbeeld dient voor hoe dit ook in andere sectoren kan werken, zodat ook daar leefbaar loon gaat worden betaald.

• 19. Hoe bouwt dit voorstel voort op bestaande wetgeving?

  Het voorstel is aanvullend op bestaande en op handen zijnde wetgeving over maatschappelijk verantwoord ondernemen, waaronder de wetgeving voor “gepaste zorgvuldigheid” (ook wel: ‘due diligence’). De wetgeving die in de maak is, zorgt dat gepaste zorgvuldigheid op het gebied van mensenrechten en het milieu verplicht wordt voor bedrijven in alle sectoren. Deze wetgeving heeft een brede reikwijdte die alle sectoren beslaat, maar maakt ook de weg vrij voor aanvullende voorstellen voor richtlijnen met meer diepgang, zoals dit voorstel voor leefbaar loon.

  Goede, bestaande beleidsinstrumenten, zoals de Guiding Principles van de Verenigde Naties (de UNGP’s) en de OESO-richtlijnen, waarmee ons voorstel volledig in overeenstemming is, bieden al een basis voor actie, maar zijn ook beperkt door het vrijwillige karakter ervan. Alleen de voorlopers passen dit toe. In een aantal lidstaten van de EU worden weliswaar initiatieven op nationaal niveau op touw gezet, maar deze hebben vaak een beperkte reikwijdte. Wij willen met ons voorstel verschillende voorgestelde en bestaande wetten en richtlijnen aanvullen en versterken.

• 20. Wat is een Europees Burgerinitiatief en hoe werkt het?

  Een Europees burgerinitiatief (EBI), of European Citizen Initiative (ECI) in het Engels, is een belangrijk democratisch instrument in de Europese Unie waarmee burgers rechtstreeks kunnen oproepen tot nieuwe wetgeving.

  Het gaat hier niet om een gewone petitie, maar om een officieel ‘Europees burgerinitiatief’ (EBI). Dit houdt in dat jouw handtekening officieel moet worden geverifieerd door de nationale autoriteiten, volgens de specifieke regels van elk EU-land.

• 21. Wie kan dit Europese Burgerinitiatief ondertekenen?

  Dit EBI staat open voor alle EU-burgers, ook als je momenteel buiten de EU woont. Kies het EU-land waarvan je de nationaliteit hebt. Uw handtekening telt mee voor dat land. Zodra je het land hebt gekozen waarvan je de nationaliteit hebt, kun je een woonadres overal ter wereld opgeven. Als je geen EU nationaliteit hebt kun je het EBI volgens de officiële regels helaas niet ondertekenen.

  Daarnaast moet je de kiesgerechtigde leeftijd voor de EU-verkiezingen hebben bereikt om een EBI te kunnen ondertekenen. In de meeste landen is dat 18 jaar, zoals in Nederland,  maar in sommige 16 of 17 jaar. Kijk welke regels er gelden voor het land waarvan jij de nationaliteit hebt.

• 22. Ik ben geen EU-burger; hoe kan ik de campagne dan toch steunen?

  Als je geen EU-burger bent en niet in de EU woont, kun je deze campagne toch steunen door onze content op sociale media te delen en jouw familie, vrienden en collega’s hierover te vertellen. Klik hier om nu een tweet te sturen.

• 23. Welke gegevens heb je van mij nodig?

  In het kader van dit EBI moet jouw handtekening officieel worden geverifieerd door de nationale autoriteiten, volgens de specifieke regels van elk EU-land. Wij hebben geen invloed op de gegevens die deze landen nodig hebben, omdat dit voor de verificatie van jouw handtekening geregeld is in Verordening (EU) 2019/788 betreffende het Europees burgerinitiatief.

  Van mensen met de Nederlandse nationaliteit worden de volgende gegevens gevraagd: nationaliteit; volledige voornaam en achternaam, volledig adres en geboortedatum.

  Meer informatie is hier beschikbaar op de officiële pagina van de Europese Commissie over gegevensvereisten.

• 24. Wat gebeurt er na afloop van de campagne?

  Als we ons doel van 1 miljoen handtekeningen halen, dan is de Europese Commissie verplicht met ons in gesprek te gaan, met een officiële mededeling op ons voorstel te reageren en eventueel om een debat in het Europees Parlement te vragen. 

  Een succesvol burgerinitiatief verplicht de Europese Commissie er niet toe om wetgeving in te voeren. We zijn bij andere succesvolle burgerinitiatieven dat zij niet persé tot wetgeving hebben geleid, maar er zijn vaak wel belangrijke vervolgstappen gezet door de Europese Commissie. 

  In het geval van het initiatief Right2Water, het allereerste succesvolle EBI in 2013, heeft de Commissie het mensenrecht Toegang tot veilig drinkwater en sanitaire voorzieningen stevig in haar beleid verankert. Daarnaast heeft ze regelgeving over waterkwaliteit verbeterd. Dit heeft uiteindelijk geleid tot een herziening van de Europese drinkwaterrichtlijn. 

  Dit voorbeeld laat zien dat ook als het primaire doel, een nieuwe wet, van deze EBI in eerste instantie niet wordt  gehaald, het nog steeds voor belangrijke verbeteringen kan zorgen. Door het probleem publiek te maken, de commerciële praktijken van merken in de kijker te zetten en de aandacht te vestigen op de noodzaak van nieuwe regelgeving kan een EBI duurzame verandering teweegbrengen. 

  Dit initiatief bouwt niet alleen voort op het succes en de strategieën van EBI’s zelf, maar ook op de ervaring dat vrijwillige acties voor een leefbaar loon niet voldoende zijn.Er worden  kleine stappen gezet, maar verandering van de hele sector alleen bereikt wordt met wetgeving. Zonder gelijkwaardig speelveld gaat niemand harder lopen. 

  Met dit initiatief willen we met publieke steun gaan voor voor nieuwe regelgeving in plaats van vrijwillige toezeggingen.